مدلهای کسب وکار در فضای Online
تجارت و روشهای کسب وکار، یکی از مهمترین حوزههایی است که با به کارگیری فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی و اینترنت به سرعت و به شدت تحت تأثیر قرار گرفت. بسیاری از روشهای سنتی کسب درآمد متحوّل گشته و روشها و ارزشهای جدید فراوانی نیز پا به عرصه وجود نهادند.
میزان نفوذ اینترنت به حدّی است که نمیتوان زندگی امروز را بدون آن تصّور نمود. تفریح، ارتباط، آموزش، تجارت، حقوق و حتی روابط شخصی، از این فناوری متأثر شده و عرصه جدیدی در پیش روی افراد و شرکتها نمایان گردید. فناوری نوین اطلاعات و ارتباطات در حوزه تجارت، نه تنها امکانات و تسهیلات متعددی برای شرکتهای ارائه کننده محصولات و خدمات به شیوه سنتّی مهیا نموده و باعث پیشرفت چشمگیر آنان شد، بلکه موجب ایجاد بنگاه‌های جدیدی شد که تنها به ارائه خدمات و سرویسها روی شبکه اینترنت پرداخته و یا به طور موازی در هر دو حوزه سنتی و نوین مشغول به فعالیت گردیدند. با گسترش اینترنت، نیازهای جدید، منابع جدید، محصولات جدید، نگرشها و راه‌های جدید برای کسب و کار و همینطور ارزشهای جدید برای بنگاه و مشتری به وجود آمدند و مباحثی نظیر اقتصاد دیجیتالی مطرح گردید که با نگرش کاهش قیمت محصول/سرویس برای مصرف کننده تا نزدیک صفر و کسب درآمد از راه‌های دیگر وارد عرصه شدند.
ارزشهایی جدید حاصل از این فناوری، به دو دسته تقسییم میشوند:
دسته اول ارزشهایی هستند که قبلاً هم مطرح بودند ولی بستر ارائه مناسب نداشتند(Traped Value). مثلاً میتوان از راحتی دستیابی به منابع مختلف و یا قدرت قیمت گذاری مشتری در فضای جدید به عنوان Trapped Value نام برد.
دسته دوم ارزشهایی هستند که در گذشته اصلاً مطرح نبودند و تنها با ایجاد فناوریهای جدید امکان بروز پیدا کردند(New to the world Value) میباشند که از آن جمله میتوان امکان ارائه سفارشی محصولات برای هر مشتری و یا تشکیل جوامع مجازی را نام برد.
نکته مهمی که در اینجا مطرح میشود تواناییهای منحصر به فرد فضای وب است که امکان ایجاد روشهای جدید کسب و کار، ارزشهای جدید برای مشتری و منابع و منافع متعدد برای شرکتها و تمایز با کسب و کار سنتی و فیزیکی را مهیا میکند. به عنوان مثال حراجیهای اینترنتی (مانند eBay در دنیا و Semsari سمساري در ایران) که امکان مشارکت افراد مختلف از نقاط جغرافیایی مختلف را در یک حراج و خرید کالا از راه دور را ممکن میسازند و یا دریافت آسان کالاهای دیجتال (digital download) مانند موسیقی و کتاب در هر لحظه و در هر مکان و در کل، پیشنهادات جدید شرکتها به مشتریان نظیر حق انتخاب و کنترل گسترده بر محصولات بدون استفاده از مشخصات خاص فضای online ممکن نبود.
مشخصات خاص فضای web
در این بخش تعدادی از خصوصیات و مشخصههای اصلی و کلیدی فضای وب آورده شده است. بعضی از این خصوصیات به ماهیت "باز" وب مربوط است که در آن هر کاربر اینرنت در هر زمان و هر مکان میتواند خود یک تهیه کننده (provider) اطلاعات و محصولات جدید باشد و بعضی دیگر از خصوصییات به ماهیت ابررسانهای اینرنت مربوط میشود:
• شبکه توزیع شده غیرمتمرکز کامپیوترها– شبکه شبکه ها
در این بخش تعدادی از خصوصیات و مشخصههای اصلی و کلیدی فضای وب آورده شده است. بعضی از این خصوصیات به ماهیت "باز" وب مربوط است که در آن هر کاربر اینرنت در هر زمان و هر مکان میتواند خود یک تهیه کننده (provider) اطلاعات و محصولات جدید باشد و بعضی دیگر از خصوصییات به ماهیت ابررسانهای اینرنت مربوط میشود:
• شبکه توزیع شده غیرمتمرکز کامپیوترها– شبکه شبکه ها
• ساختار باز – در دسترس بودن اطلاعات همه
• هر کاربر خود میتواند یک تولید کننده باشد
• قابلیت دسترسی در هر مکان و در هر زمان
• دیجیتالی بودن اطلاعات
• امکان دسترسی سریع به اطلاعات
• سهولت اصلاح محتویات • پایداری و دوام ارتباطات در طول زمان
• قابلیت ارجاع بالا
• امکان ثبت و پیگیری عملکرد مشتری
• پاسخ های رفتاری لزوماً به مشخص شدن هویت کاربر منجر نمی‌شوند
• جهت گیری به سمت دسترسی به کلیه اطلاعات
• رفع محدودیت مکانی میان خریدار و فروشنده
• ناشناخته بودن منلبع اطلاعات
• مقیاس پذیری بیشتر نسبت به دنیای فیزیکی
• افزایش نقش ارتباط شفاهی (Word-of-mouth)
• تغییر پیوسته وب
• ارائه و دسترسی غیر خطی
• نیاز به فعالیت کاربر دارد
• مدل ارتباطی چند به چند
• ارتباط همزمان (Synchronous) و غیر همزمان(Asynchronous)
• تعامل با ماشین مورد نیاز است
• تعامل با کاربر در آن دخیل است
• عدم محدودیت برای ذخیره اطلاعات
• قابلیت توسعه به منابع خارجی بیرون از وب
• محدوده محتویات هر آن چیزی است که دیجیتال میشوند. (صدا، تصویر، نوشتار و غیره)
• فقدان محدودیت های فیزیکی در محتوا
• سهولت در دسترسی و بلزیابی اطلاعات
• ابزار انتقال را میتوان برای اهداف متفاوت و متضاد بکار برد
• عاملهای نرم افزاری را میتوان در محتوای فرآیند بهکار برد
• انجام کپیهای دیجیتالی ذاتاً مجانی هستند
• با طبقه بندی مشتریان، گروه‌های مجازی خود به خود شکل می‌گیرند
طبیعی است که در بین این مشخصات، برخی مهمتر و کارآمدتر از بقیه به نظر آیند. از زاویه دیگر بعضی از این مشخصات را میتوان برای سازمانها جزء موقعیتها و برخی را جزء تهدیدها دانست. ولی این امر ذاتی نبوده و بسته به موقعیت و وضعیت بنگاه میباشد. به عنوان مثال "کم هزینه بودن ورود به عرصه رقابت" از نظر یک شرکت تازه وارد به یک حوزه خاص مزیت و از نظر یک شرکت قدیمی و فعال در آن حوزه تهدید محسوب میشود.
دستاوردهای فناوری وب برای بنگاه‌ها و سازمانهای تجاری
برخی از دستاوردهای فناوری وب برای بنگاه‌ها و سازمانهای تجاری:
• ایجاد فرمهای جدید تجارت و واسطهگری
• Brandها به صورت Online با ارزشتر میشوند
• استراتژی های نوین بازاریابی را ممکن می سازد
• مدلهای کسب و کار رقابتی و چالش برانگیز
• امکان ارسال میزان بیشتری اطلاعات با قیمت کمتر به مشتری
• قابلیت دستیابی به بازارهای جدید
• دسترسی به اطلاعات بیشتری از مشتریان، موجب افزایش سطح سفارشی سازی (customization) میگردد
• میتواند اصلیت مشتریان جدید را شناسایی نماید. (رویداد های ناشناخته را به معاملات شناخته شده تبدیل میکند)
• افزایش بازدهیهای کانالهای ارتباطی (پیشنهادهای الکترونیکی به سرعت انجام میشوند.)
• کاهش هزینه‌های تولید و توزیع کالاهای اطلاعاتی.
• صرفه جویی در هزینه توزیع کالاهای دیجیتال
• تحت تعقیب قراردادن به خاطر محتویات مشکل است
• امکان تخمین مناسب در پاسخ به تبلیغات
• امکان شخصی سازی ارتباطات با مشتری
• تسریع حضور در بازار جهانی
• تهدیدی برای فروشندگان متکی به موقعیت جغرافیایی و بنگاه‌هایی است که مشتریانشان از ارزانفروشان دورافتاده اند.
• تعامل بیشتر با مشتریان، بازاریابی مستقیم و ارتباط یک به یک را میسر میکند
• افزایش بازدهی های عملیاتی در تجارتهای Online. (انتقال بیشترمراحل معامله به مشتریان)
• مشتریان را میتوان به فعالیت های توسعه محصولات سوق داد
• منافع فراوان برای بنگاه‌های پیشرو ( نفر اول برنده همه چیز است)
• اهمیت فوقالعاده محدودیت های قانونی (حریم شخصی)
• امکان توسعه بسیار سریعتر Brand نسبت به روشهای سنتی
برخی از دستاوردهای فناوری وب برای بنگاه‌ها و سازمانهای تجاری:
• ایجاد فرمهای جدید تجارت و واسطهگری
• Brandها به صورت Online با ارزشتر میشوند
• استراتژی های نوین بازاریابی را ممکن می سازد
• مدلهای کسب و کار رقابتی و چالش برانگیز
• امکان ارسال میزان بیشتری اطلاعات با قیمت کمتر به مشتری
• قابلیت دستیابی به بازارهای جدید
• دسترسی به اطلاعات بیشتری از مشتریان، موجب افزایش سطح سفارشی سازی (customization) میگردد
• میتواند اصلیت مشتریان جدید را شناسایی نماید. (رویداد های ناشناخته را به معاملات شناخته شده تبدیل میکند)
• افزایش بازدهیهای کانالهای ارتباطی (پیشنهادهای الکترونیکی به سرعت انجام میشوند.)
• کاهش هزینه‌های تولید و توزیع کالاهای اطلاعاتی.
• صرفه جویی در هزینه توزیع کالاهای دیجیتال
• تحت تعقیب قراردادن به خاطر محتویات مشکل است
• امکان تخمین مناسب در پاسخ به تبلیغات
• امکان شخصی سازی ارتباطات با مشتری
• تسریع حضور در بازار جهانی
• تهدیدی برای فروشندگان متکی به موقعیت جغرافیایی و بنگاه‌هایی است که مشتریانشان از ارزانفروشان دورافتاده اند.
• تعامل بیشتر با مشتریان، بازاریابی مستقیم و ارتباط یک به یک را میسر میکند
• افزایش بازدهی های عملیاتی در تجارتهای Online. (انتقال بیشترمراحل معامله به مشتریان)
• مشتریان را میتوان به فعالیت های توسعه محصولات سوق داد
• منافع فراوان برای بنگاه‌های پیشرو ( نفر اول برنده همه چیز است)
• اهمیت فوقالعاده محدودیت های قانونی (حریم شخصی)
• امکان توسعه بسیار سریعتر Brand نسبت به روشهای سنتی
دستاوردهای فناوری وب برای کاربران و مشتریان
تکنولوژی جدید همچنین دستاوردهای جدیدی نیز برای کاربران عادی و مشتریان به همراه آورده است. تعدادی از آنها مطلوب نظر کاربران بوده و موجب تسهیل در فعالیتهای آنها میشود و تعدادی نیز باعث افزایش پیچیدگی مسائل و سردرگمی کابران گردیدهاند. از مهمترین دستاوردهای کاربران و مشتریان قدرتی است که این فناوری برای جستجوی اطلاعات مورد نظر و اخذ تصمیمات متناسب با آن در اختیار مشتریان قرار میدهد. در اینجا به تعدادی از دستاوردهای فناوری وب برای کاربران و مشتریان بنگاه‌های تجاری اشاره شده است:
• انباشتگی اطلاعات
• با ارزش بودن اطلاعات مشتری
• فراهم کردن امکان ناشناس ماندن
• کنترل بیشتر مشتری بر امور
• قدرت بیشتر مشتری
• راحتی بیشتر برای مشتری
• تسهیل در دریافت خدمات آزمایشی و رایگان (trial)
• تازگی و جذابیّت
• امکان دسترسی بیشتر به محصولات نایاب
• قیمتهای ارزانتر ( تا محدوده ای، مجانی)
• دشواری در یافتن اطلاعات مورد نظر به دلیل حجم بالای اطلاعات
• ماهیت سرگرم کننده
• مشتری باید در استفاده از اینترنت اشتیاق کافی را داشته یاشد.
تکنولوژی جدید همچنین دستاوردهای جدیدی نیز برای کاربران عادی و مشتریان به همراه آورده است. تعدادی از آنها مطلوب نظر کاربران بوده و موجب تسهیل در فعالیتهای آنها میشود و تعدادی نیز باعث افزایش پیچیدگی مسائل و سردرگمی کابران گردیدهاند. از مهمترین دستاوردهای کاربران و مشتریان قدرتی است که این فناوری برای جستجوی اطلاعات مورد نظر و اخذ تصمیمات متناسب با آن در اختیار مشتریان قرار میدهد. در اینجا به تعدادی از دستاوردهای فناوری وب برای کاربران و مشتریان بنگاه‌های تجاری اشاره شده است:
• انباشتگی اطلاعات
• با ارزش بودن اطلاعات مشتری
• فراهم کردن امکان ناشناس ماندن
• کنترل بیشتر مشتری بر امور
• قدرت بیشتر مشتری
• راحتی بیشتر برای مشتری
• تسهیل در دریافت خدمات آزمایشی و رایگان (trial)
• تازگی و جذابیّت
• امکان دسترسی بیشتر به محصولات نایاب
• قیمتهای ارزانتر ( تا محدوده ای، مجانی)
• دشواری در یافتن اطلاعات مورد نظر به دلیل حجم بالای اطلاعات
• ماهیت سرگرم کننده
• مشتری باید در استفاده از اینترنت اشتیاق کافی را داشته یاشد.
مدل کسب و کار
"مدلهای کسب و کار در حوزه وب، از مفاهیمی هستند که بیشترین بحث و تبادل نظر و کمترین درک و اتفاق نظر روی آنان صورت گرفته است."(مایکل راپا).
مدل کسب و کار به بیان ساده عبارت از متدی است که شرکت در فعالیتهای تجاری در پیش گرفته و با کسب درآمد ثبات خود را حفظ مینماید. در این مدل با توجه به منابع در دسترس و نیاز مشتری، پیشنهادی برای عرضه ارزش مورد نظر مشتری ارائه شده و منافع و درآمد نصیب شرکت میسازد. به تعبیری دیگر "مدل کسب و کار چگونگی کسب درآمد توسط بنگاه را با مشخص کردن جایگاه آن در زنجیره ارزش مشتری تشریح میکند."
در قسمت قبل ویژگیهای منحصر به فرد فضای وب و منافع و دستاوردهای این فضا را برای کاربران/ مشتریان و همچنین سازمانهای تجاری بیان کردیم. حال باید ببینیم که از چه راه‌هایی میتوان در این فضا برای بنگاه‌ها و شرکتهای تجاری online درآمد کسب نمود و در نهایت با ترکیب منافع مشتری و منافع بنگاه و روش کسب درآمد بتوانیم انواع مدلهای کسب و کار را بررسی و تحلیل نماییم. تعدادی از روشهای کسب درآمد در فضای online :
- کارمزد تراکنش (Transaction fees): شرکت به ازای انجام هر تراکنش کارمزد دریافت میکند.
-کارمزدهای میزبانی(Hosting fees): دریافت وجه برای میزبانی برنامههای کاربردی و تعاملات دیگران از طریق بسترهای کسب و کار الکترونیکی بنگاه (مدل های ASP)
- کارمزدهای مراجعه(Referral Fees): سایت تجاری اطلاعاتی از محصولات و سرویس های سایت های دیگر را در اختیار مشتری می گذارد و زمانی که مشتری به آن سایت مراجعه میکند، مراجعه شونده به سایت معرفی کننده کارمزد می‌پردازد.
-حق اشتراک(Subscription fees):پرداخت های منظم برای دسترسی به اطلاعات و سرویس های فراهم شده
- کارمزد حق امتیاز(License fees): دریافت کارمزد به ازای فرآیندهایی که شرکت در آن دارای سهم میباشد. سیستم سفارشات “One-Click Ordering” شرکت آمازون از نمونه‌های این سیستم هاست. این لیسانس به بسیاری از شرکت ها واگذار شده است.
- کارمزد به ازای هر دسترسی(Pay-per-view):پرداخت کارمزد به ازای هر بار دسترسی به اطلاعات.
-کارمزدهای عملیاتی(Pay-per-performance):دریافت کارمزد درصورت انجام کامل عملیات.
-کارمزدهای پرداخت خرد(Micropayment):دریافت کارمزدهای داد و ستدی بسیار اندک ولی به تعداد زیاد.
-تبلیغات(Advertising): این امکان را به سازمان تجارت الکترونیکی شرکت میدهد که در راستای تبلیغات برای شرکت های دیگر فعالیت نماید. از این جمله میتوان سایت مای نیاز (MyNiaz.com) را نام برد.
-حمایت(Sponsorships): دریافت کارمزد به ازای تقبل حمایت (Sponsorship) سایت های الکترونیکی دیگر در سازمان خود.
-مدل رانسام(Ransom Model): در اختیار گذاشتن بخشی از اطلاعات به صورت رایگان و شارژ مشتری برای اطلاعات و یا دسترسی بیشتر. مثال: " استفان کینگ" یک بخش را به صورت رایگان در اختیار می گذارد و در صورت تمایل مشتری به خواندن همه کتاب یا بخش های بعدی از او کارمزد دریافت می نماید.
- فروش کالاها و یا ارائه خدمات ( sale of goods / services ):متداولترین مدل – عرضه کالاها و خدمات را در اینترنت به ازای دریافت وجه آنها
-فروش اطلاعات مشتری(Sale of customer data): جمع آوری اطلاعات مشتری و فروش آن به دیگران. این فعالیت در اروپا ممنوع میباشد ولی در آمریکای شمالی کاملاً متداول است.
- پاسخ Offline به مشتری ( Offline customer response ): اینترنت برای جلب مشتریان استفاده میشود و در ادامه فعالیتهای سودآور، خارج از اینترنت و به صورت Offline انجام میشود.
-کارایی واثربخشی بیشتر در معاملات ( Efficiency & effectiveness gains ): بازدهی عملیات تجاری به دلیل خطاهای کمتر، اطلاعات بیشتر و دقیقتر و ... بالا می‌رود
- سرویسهای ارزش افزوده (مدل لینوکس)(( Value-added services(Linux model): به ازای سرویس های جدید که برای کالاها و سرویس های رایگان در اینترنت پیشنهاد میشود، کارمزد دریافت میگردد.
- Virtual real-estate :حضور مداوم شرکت در فضای مجازی وب و کسب موقعیت ممتاز و فروش یا اجاره این موقعیت به سایرین
"مدلهای کسب و کار در حوزه وب، از مفاهیمی هستند که بیشترین بحث و تبادل نظر و کمترین درک و اتفاق نظر روی آنان صورت گرفته است."(مایکل راپا).
مدل کسب و کار به بیان ساده عبارت از متدی است که شرکت در فعالیتهای تجاری در پیش گرفته و با کسب درآمد ثبات خود را حفظ مینماید. در این مدل با توجه به منابع در دسترس و نیاز مشتری، پیشنهادی برای عرضه ارزش مورد نظر مشتری ارائه شده و منافع و درآمد نصیب شرکت میسازد. به تعبیری دیگر "مدل کسب و کار چگونگی کسب درآمد توسط بنگاه را با مشخص کردن جایگاه آن در زنجیره ارزش مشتری تشریح میکند."
در قسمت قبل ویژگیهای منحصر به فرد فضای وب و منافع و دستاوردهای این فضا را برای کاربران/ مشتریان و همچنین سازمانهای تجاری بیان کردیم. حال باید ببینیم که از چه راه‌هایی میتوان در این فضا برای بنگاه‌ها و شرکتهای تجاری online درآمد کسب نمود و در نهایت با ترکیب منافع مشتری و منافع بنگاه و روش کسب درآمد بتوانیم انواع مدلهای کسب و کار را بررسی و تحلیل نماییم. تعدادی از روشهای کسب درآمد در فضای online :
- کارمزد تراکنش (Transaction fees): شرکت به ازای انجام هر تراکنش کارمزد دریافت میکند.
-کارمزدهای میزبانی(Hosting fees): دریافت وجه برای میزبانی برنامههای کاربردی و تعاملات دیگران از طریق بسترهای کسب و کار الکترونیکی بنگاه (مدل های ASP)
- کارمزدهای مراجعه(Referral Fees): سایت تجاری اطلاعاتی از محصولات و سرویس های سایت های دیگر را در اختیار مشتری می گذارد و زمانی که مشتری به آن سایت مراجعه میکند، مراجعه شونده به سایت معرفی کننده کارمزد می‌پردازد.
-حق اشتراک(Subscription fees):پرداخت های منظم برای دسترسی به اطلاعات و سرویس های فراهم شده
- کارمزد حق امتیاز(License fees): دریافت کارمزد به ازای فرآیندهایی که شرکت در آن دارای سهم میباشد. سیستم سفارشات “One-Click Ordering” شرکت آمازون از نمونه‌های این سیستم هاست. این لیسانس به بسیاری از شرکت ها واگذار شده است.
- کارمزد به ازای هر دسترسی(Pay-per-view):پرداخت کارمزد به ازای هر بار دسترسی به اطلاعات.
-کارمزدهای عملیاتی(Pay-per-performance):دریافت کارمزد درصورت انجام کامل عملیات.
-کارمزدهای پرداخت خرد(Micropayment):دریافت کارمزدهای داد و ستدی بسیار اندک ولی به تعداد زیاد.
-تبلیغات(Advertising): این امکان را به سازمان تجارت الکترونیکی شرکت میدهد که در راستای تبلیغات برای شرکت های دیگر فعالیت نماید. از این جمله میتوان سایت مای نیاز (MyNiaz.com) را نام برد.
-حمایت(Sponsorships): دریافت کارمزد به ازای تقبل حمایت (Sponsorship) سایت های الکترونیکی دیگر در سازمان خود.
-مدل رانسام(Ransom Model): در اختیار گذاشتن بخشی از اطلاعات به صورت رایگان و شارژ مشتری برای اطلاعات و یا دسترسی بیشتر. مثال: " استفان کینگ" یک بخش را به صورت رایگان در اختیار می گذارد و در صورت تمایل مشتری به خواندن همه کتاب یا بخش های بعدی از او کارمزد دریافت می نماید.
- فروش کالاها و یا ارائه خدمات ( sale of goods / services ):متداولترین مدل – عرضه کالاها و خدمات را در اینترنت به ازای دریافت وجه آنها
-فروش اطلاعات مشتری(Sale of customer data): جمع آوری اطلاعات مشتری و فروش آن به دیگران. این فعالیت در اروپا ممنوع میباشد ولی در آمریکای شمالی کاملاً متداول است.
- پاسخ Offline به مشتری ( Offline customer response ): اینترنت برای جلب مشتریان استفاده میشود و در ادامه فعالیتهای سودآور، خارج از اینترنت و به صورت Offline انجام میشود.
-کارایی واثربخشی بیشتر در معاملات ( Efficiency & effectiveness gains ): بازدهی عملیات تجاری به دلیل خطاهای کمتر، اطلاعات بیشتر و دقیقتر و ... بالا می‌رود
- سرویسهای ارزش افزوده (مدل لینوکس)(( Value-added services(Linux model): به ازای سرویس های جدید که برای کالاها و سرویس های رایگان در اینترنت پیشنهاد میشود، کارمزد دریافت میگردد.
- Virtual real-estate :حضور مداوم شرکت در فضای مجازی وب و کسب موقعیت ممتاز و فروش یا اجاره این موقعیت به سایرین
منابع و مآخذ:
[1] Rappa, Michael (2003), “Business Models on the web”, http://digitalenterprise.org/models/models.html
[2] Osterwalder, Alexander, Pigneur, Yves (2002), “An e-Business Model Ontology for Modeling e-Business”
[3] Rayport, J.F., Jaworski, B.J. (2001) “An introduction to e-Commerce”, New York: McGraw-Hill/Irwin
[4] Hoffman, Donna L., Novak, Thomas P. (2003), “A Conceptual Framework for Considering Web-Based Business Models and Potential Revenue Streams
[2] Osterwalder, Alexander, Pigneur, Yves (2002), “An e-Business Model Ontology for Modeling e-Business”
[3] Rayport, J.F., Jaworski, B.J. (2001) “An introduction to e-Commerce”, New York: McGraw-Hill/Irwin
[4] Hoffman, Donna L., Novak, Thomas P. (2003), “A Conceptual Framework for Considering Web-Based Business Models and Potential Revenue Streams
پستها
0 نظرات: